روغن زرد گاوی حیوانی
غذاهایی که انسان‌ها در طول روز مورد مصرف قرار می‌دهند به دو صورت کلی، پخته یا سرخ‌کرده تقسیم می‌شوند. هرکدام از این روش‌ها دارای مدل‌ها و طعم‌های گوناگونی بوده؛ به‌عنوان‌مثال آب پز کردن و قراردادن بر روی هیزم از جمله روش‌های پخت غذا هستند.
این‌گونه غذاها ضرر آن‌چنانی برای بدن افراد نداشته و بیشتر خود مواد غذایی مصرفی امکان ضرر رساندن به بدن را دارند.
در روش سرخ‌کرده باید از موادی که خاصیت ضد چسبندگی یا همان خاصیت کاهش استحکاک را داشته مورداستفاده قرار گیرد. به این مواد روغن گفته می‌شود که به دو صورت طبیعی و صنعتی در بازار وجود دارند.
روغنهای طبیعی شامل روغنهای گیاهی هستند که از دانۀ گیاهانی مانند آفتاب‌گردان یا کنجد گرفته می‌شوند، همچنین از دیگر روغنهای طبیعی می‌توان به روغن حیوانی اشاره کرد.
این روغن‌ها از چربی و شیر پستاندارانی مانند گاو و گوسفند به دست می‌آید که به روغن حیوانی گاوی یا گوسفندی معروف هستند.
استفاده از روغنهای طبیعی به دلیل داشتن بو و عطر، برای خیلی از اشخاص امکان‌ناپذیر و ناخوشایند می‌باشد.
پرمصرف‌ترین روغن حیوانی، روغن شحم گاو است که از شیر و چربی‌های گاو با استفاده از روش‌هایی خاص تهیه می‌شود.
این روغن به دلیل طبیعی بودن، بسیار مفید بوده و برای بدن انسان کم ضرر است. به نحوی که در صورت استفاده از این روغن، موجب افزایش کیفیت زندگی و سلامت فرد را به دنبال خواهد داشت.
در این مقاله به خواص و فواید روغن حیوانی گاوی و انواع آن و همچنین روش تهیۀ آن در منزل خواهیم پرداخت.
روغن حیوانی گاوی چیست؟
همان‌طور که گفته شد روغن حیوانی در چند نوع وجود دارد که از شیر پرچرب پستاندار تهیه می‌شود.
روغن حیوانی زرد گاوی که از شیر پرچرب گاو تهیه شده از جمله معروف‌ترین و پرمصرف‌ترین روغنهای حیوانی به‌حساب می‌آید.
همچنین از شیر پرچرب پستانداران دیگری مانند گوسفند و گاومیش هم روغن حیوانی تهیه شده که طعم، عطر و بوی منحصربه‌فردی به غذا خواهد داد.
دام‌هایی که در قسمت‌های غربی کشور یعنی دامنه‌های کوه زاگرس قرار دارند، به دلیل وجود دشت‌های سرسبز و تغذیۀ دام‌ها در این دشت‌ها باعث شده که شیرهای دام در این مناطق از عطروطعم بسیار خوبی برخوردار باشند.
به همین دلیل در این مناطق روغن حیوانی جزو اصلی‌ترین روغنهای خوراکی محسوب می‌شود. لازم به ذکر است که به روغنهای تولید شده در این مناطق روغن کرمانشاهی نیز گفته می‌شود که اکثر این روغنهای حیوانی در این استان زیبا یعنی کرمانشاه تهیه می‌شوند.
انواع روغن حیوانی گاوی
روغنهای حیوانی همانند روغنهای گیاهی دارای مدل‌های متفاوتی هستند؛ این روغن‌ها عبارتند از: روغن حیوانی گوسفندی، روغن زرد گاوی و روغن حیوانی مخلوط که هرکدام برای خود خاصیتی داشته و می‌توان برای مصارف گوناگون مورداستفاده قرار گیرند.
روغن حیوانی گوسفندی که از شیر گوسفند تهیه شده و دارای طبعی سرد است، در صورتی که طبع شیر گوسفند گرم می‌باشد.
از خصوصیات ظاهری این روغن می‌توان به بوی تندوتیز و همچنین رنگ سفید آن اشاره کرد. این روغن در دمای اتاق آب شده و توصیه می‌شود که در یخچال نگه‌داری شود.
روغن حیوانی زرد گاوی از شیر پرچرب گاو که پس از زایمان، به گوسالۀ خود داده تهیه می‌شود.
روغن حیوانی گاوی با طبع گرم که مخالف طبع گوشت و شیر آن است. روغن حیوانی گاوی دارای رنگ زرد و در دمای اتاق نسبت به روغن گوسفندی سفت‌تر بوده و از ماندگاری بیشتری نسبت به روغن گوسفندی برخوردار است.
روغن حیوانی مخلوط از دو روغن گوسفندی و روغن گاوی درست می‌شود. این روغن دارای طبع معتدلی است، چون از دو روغن با طبع‌های گرم و سرد تهیه شده البته میزان ترکیب‌کردن هرکدام از این روغن‌ها باعث تغییر در خاصیت روغن حیوانی مخلوط خواهد شد که این روغن از طبع گرم‌تر یا سردتری برخوردار باشد.
روغن حیوانی به انگلیسی Animal Oil است. این بازگردانی ساده در زبان انگلیسی نشان می‌دهد که منشأ اصلی در پیدایش این روغن در کشورهای خاورمیانه مخصوصاً ایران بوده است.
خواص روغن حیوانی گاوی
روغن حیوانی گاوی به دلیل تهیه‌شدن از شیر، دارای تمام مواد مغذی به همراه خواص ضدباکتریایی، ویروسی، قارچی و آنتی‌اکسیدان‌های مهم برای بدن است.
میزان چربی در این روغن کم بوده و برای افرادی که دارای کلسترول خون بالا هستند یکی از بهترین گزینه‌ها برای مصرف خواهد بود.
همچنین این روغن به دلیل هضم آسانی که دارد از ایجاد التهاباتی در سیستم گوارشی جلوگیری کرده و در بسیاری از مواقع این التهابات را کاهش و آن را درمان می‌کند.
از دیگر خواص روغن حیوانی می‌توان به تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن، سیستم گردش خون و قلب، مغز و استخوان‌ها اشاره کرد.
روغنهای حیوانی علاوه بر تأثیرگذاری در عملکرد‌های بدن، برای جلوگیری از سرطان به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان‌های موردنیاز و بسیار حیاتی مناسب است.
روغن حیوانی که از فراورده‌های شیری گاو و گوسفند تهیه می‌شود برای افرادی که به لبنیات حساسیت دارند مناسب بوده و باعث بروز حساسیت در این افراد نخواهد شد.
دلیل این موضوع، تهیۀ این روغن از کره می‌باشد که از لاکتوز و پروتئین بسیار کمتری برخوردار بوده و برای افراد ایجاد حساسیت نمی‌کند.
خواص‌های روغن حیوانی برای بدن انسان بسیار زیاد بوده به این‌گونه که پزشکان امروزی و متخصصان طب سنتی به دو الی سه بار مصرف این روغن در هفته توصیه می‌کنند.
روغن حیوانی گاوی چطور آماده می‌شود؟
خیلی از افراد میل دارند که روغن حیوانی را خودشان تهیه کنند تا از سالم و خالص‌بودن آن اطمینان کامل داشته باشند. از سؤالاتی که برای افراد در این زمینه مطرح شده، این است که روغن حیوانی چطور درست می‌شود و مواد اولیه برای تهیۀ این روغن چیست؟
تنها مواد لازم برای تهیۀ روغن حیوانی گاوی کره زرد گاو به مقدار دلخواهتان می‌باشد.
مرحلۀ اول برای تهیۀ این روغن، قابلمه را بر روی حرارت کم قرار داده و کره زرد گاوی را به آن اضافه می‌کنیم، تا به‌آرامی ذوب شود.
پس از آب‌شدن کره در قابلمه دوغی تشکیل می‌شود. این دوغ را به‌آرامی از روی سطح کرۀ آب شده جداسازی کرده تا جایی که روغن شفاف بشود.
پس از انجام‌دادن این مرحله، روغن را به مدت 3 ساعت در یخچال استراحت داده و میان روغن سرد شده سوراخی تا انتها ایجاد می‌کنیم. با این کار، زمانی که روغن سرد شده را تکان داده دوغ‌های اضافی و جامانده در سوراخ جمع شده و شما به راحتی می‌توانید آن را به طور کامل جمع‌آوری کنید.
در این مرحله برای خوش‌عطر کردن این روغن که بوی دام ندهد، مقداری گیاه چوبر را با روش مخصوصی (این گیاه چوبر را درون یک پارچۀ تمیز ریخته و درون سوراخ ایجاد شده قرار می‌دهیم که تمام عطر آن جذب روغن خواهد شد) انجام می‌دهند.
پس از جذب‌شدن عطر چوبر توسط روغن حیوانی که خودتان تهیه کردید، بعد از استراحت دادن به روغن به مدت یک الی دو روز قابل‌استفاده در تهیه غذا است.
طبع روغن حیوانی گاوی چیست؟
روغن حیوانی گاوی طبع گرمی دارد و این گرم بودن طبع باعث شده که برای افراد و اشخاصی که میل برای تناسب‌اندام و لاغری داشته و به غذاهای سرخ‌کردنی هم میل زیادی دارند مورداستفاده قرار گیرد.
همچنین این روغن علاوه بر طبع گرم، دارای کالری بالایی بوده و انرژی موردنیاز بدن برای انجام فعالیت‌های روزانه شخص را به طور کامل فراهم خواهد کرد.
روغن حیوانی در تکمیل و کمک به فرایند استخوان‌سازی نوزادان تازه‌متولدشده نیز تأثیرگذار است و توصیه می‌شود که در تهیۀ غذای کودکانی که می‌توانند غذایی جز شیر مارد بخورند از این روغن استفاده شود.
قیمت روغن حیوانی گاوی
از مواردی که در مصرف این روغن تأثیرگذار است قیمت روغن حیوانی است. روغن حیوانی گاوی از قیمت متوسطی بین 200 هزار تومان الی 400 هزار تومان در بازار وجود دارد که اشخاص می‌توانند تهیه کرده و برای پخت غذا مورداستفاده قرار دهند.
اما روغن حیوانی گوسفندی هم وجود دارد که جز پرمصرف‌ترین روغنهای موجود در بازار محسوب می‌شود.
از دیگر تفاوت روغن حیوانی گاوی و گوسفندی، اختلاف قیمت بین این دو روغن است. روغن حیوانی گوسفندی به دلیل کمیاب‌بودن شیر گوسفند از قیمتی بیشتری (بین 500 الی 800 هزار تومان) برخوردار می‌باشد.
تفاوت روغن حیوانی گاوی و گوسفندی
دو روغن حیوانی گاوی و گوسفندی دارای تفاوت‌هایی در طبع، عطر، طعم، رنگ، غلظت و قیمت دارند. این دو روغن را هم نیز گاهی با هم مخلوط کرده و روغن حیوانی مخلوط با خاصیت‌هایی بینابین این دو روغن به دست می‌آید.
روغن حیوانی گاوی دارای طعم و عطر ملایم بوده؛ ولی روغن حیوانی گوسفندی از طعم و عطر تند و تیزی برخوردار است.
همچنین روغن حیوانی تهیه شده از شیر گاو دارای طبع گرم، رنگ زرد پررنگ و قیمت نسبتاً پایینی داشته؛ اما روغن حیوانی تهیه شده از شیر گوسفند طبعی سرد، رنگ متمایل به سفید و به دلیل کم‌یاب بودن شیر گوسفندی از قیمت بالایی برخوردار است.
روغن حیوانی گاوی بهتر است یا گوسفندی
یکی از سؤالاتی که برای مصرف‌کنندگان این روغنهای حیوانی مطرح می‌شود این است که روغن حیوانی گاوی خوبه یا گوسفندی؟
در جواب باید گفت، این موضوع به ذائقۀ هر شخص بستگی دارد که کدام روغن حیوانی برایش مناسب است.
بسیاری از افراد برای چاق شدن صورت یا افزایش وزن خود از روغن حیوانی گوسفندی که طبعی سرد دارد استفاده می‌کنند، اما بعضی از افراد به دلیل حساسیتی که نسبت به عطر و بوی غذا دارند از روغن حیوانی گاوی استفاده کرده که با داشتن طبع گرم باعث کنترل وزن در افراد خواهد شد.
نتیجه‌گیری
به‌طورکلی استفاده از روغنهای حیوانی برای تمام افراد که دارای هر مدل تغذیه یا طبع هستند توصیه می‌شود.
از روغنهای حیوانی که از لبنیات پستاندارانی مانند گاو و گوسفند تهیه می‌شود، گاهی برای چرب کردن و متمایل کردن طبع آن از چربی‌های حیوانی مورداستفاده قرار می‌گیرد.
معروف‌ترین روغنهای حیوانی در کرمانشاه تولید شده که به روغن کرمانشاهی معروف هستند. همچنین این روغن‌ها برخلاف روغنهای نباتی که در کارخانه‌ها تولید شده برای کبد و اشخاص دارای کبد چرب بسیار مناسب هستند و مصرف 3 الی 4 بار در هفته برای این افراد توصیه می‌شود.
